Bursa Danışık Kültürü Paneli

26 Ocak 202326 Ocak 2023 DAĞDER WEB 0 yorum

BURSA DANIŞIĞI VE UNESCO

Anadolu üzerinde binlerce nüfusu barındırmış, beslemiş, büyütmüş ve halen de yetiştirmeye devam etmektedir. Dünya üzerinde Anadolu kültür ve medeniyeti adı altında binlerce eser bırakmıştır. Bugün dünya üzerinde yazılı, görsel, somut ve somut olmayan birçok eser kayıt altına alınmış veya kayıt altına alınmayı beklemektedir. Bütün bunlar Anadolu insanın alın yazısını, acı ve tatlı yönlerinin, sevdaların, bağlanmaların, büyümenin, yurt edinmenin ve sahip çıkmanın birer göstergesidir. Âdete birer tapularıdır.

İçinde yaşadığımız toplumun tüm unsurlarını, geçmişteki yaşantısını, toplum geçmişini, eğlencesini geleneğini göreneğini bütünüyle beraber toplayarak bir meydanda, alanda, düğünde veya cemiyetlerde ortaya konması, her bölgede farklı gelenek ve görenekleri ortaya çıkarmıştır Bu gelenek ve göreneklerden en önemlilerinden birisi de Bursa dağ yöresinde danışık olarak adlandırılan sazlı sözlü eğlencelerdir. Bu danışıkta dağ yöresinin duygu ve düşüncelerini, toplumsal sakinliğini türkülerini oyunlarını dilden dile aktarılan örf ve ananelerini gelenek ve göreneklerini danışıklar da görebiliriz. Geçmişten günümüze kadar az çok farklılık gösterse de ortak amaç aynıdır. Genellikle yöresel yemeklerden kıyafetlere, ortak anılara ve ortak kadere yansıyan görseller, duygular hepsi danışık’ta ortaya konur. Anadolu kültürü içerisinde var olan birlikte yaşama duygusu, acıyı tatlıyı, ağrıyı sızıyı, sevinci kederi bir noktada toplayan ve bir köyün, bölgenin ortak kaderini yansıtan en önemli unsurlardan birisi de dağ yöresinde yapılan Bu danışıklardır. Zaman zaman bu tür gelenek ve görenekler yapılmasa da halk hikayeleri ve Sanatkarlar tarafından bugünlere aktarılmıştır.

Günümüzde popüler kültürün yaygınlığı ve ekonomik sıkıntılara rağmen Bursa da bulunan Dağder Kültür Merkezi’nde Salı Danışıkları adı altında 36 yıldır faaliyetlerini sürdürmektedir Bursa dağ yöresi ilçeleri ekonomik olarak tarım ve hayvancılığa bağlı yaşamını sürdürürken geleneksel kültürü koruyan ve sahip çıkan ve bunu törenlerinde kullanan yöremizdir. Bursa çok göç alan bir şehir olmakla birlikte özellikle Dağ yöresi kendi asli unsurlarını kaybetmemiş gelenek ve göreneklerini yansıtmaya devam etmiştir.Zaman zaman Köy kültürünü şehre getirdiği şeklinde eleştirilse de yerel kültürlerini koruma konusunda Dağ yöresi oldukça kararlı ve bunu yaşatmaktadır. genelde toplu çalma söyleme geleneği adı altında ülkemizin değişik bölgelerinde Urfa sıra geceleri Elazığ Kürsübaşı, Çorum Yaren Geceleri Balıkesir Barana Geceleri Erfene geceleri gibi etkinlikler içerisinde danışık da yer alır. Bazı bölgelerde oturak muhabbeti, erfene toplantısı, şölen, kına geceleri, düğün eğlenceleri gibi isimler altında olsa da dağ yöresinde danışık hepsini içinde barındıran bir kelimedir.

Bursa dağ yöresi Keçe ve köylerinden danışık programı kadın ve erkekler ayrı iki bölümde yapılır toplantılarda kadınlarla erkekleri bir arada görmek pek mümkün değildir. erkekler daha çok oturak muhabbet şeklinde danışık yaparken kadınlar kına gecelerinde sünnet gecelerimde düğün eğlencelerinde bir araya gelmektedirler. zaman zaman erkeklerin bir araya gelerek özellikle Bekarlığa Veda olarak adlandırılan programları düzenledikleri görülmektedir Bu programlar bağ Evleri’nde geniş Bahçeli evlerde veya salonlarda yapılan gelmektedir bunlarda bana şık içerisinde görünse de danışık programındaki kadar düzenli değildir Unesco’nun somut olmayan kültürel miras içerisinde kabul edilen sohbet toplantıları başta içerisinde danışık Ve diğer ve diğer danışık türü toplantılar ülkemizde önem kazanmıştır. Bursa yöresinde danışık toplantıları olarak bilinen ve yöre kültürüne olan katkısı nedeniyle incelenmesi gereken en önemli etkinliklerin başında gelir. müzik ve sosyal hayata bakışın katkıları ve önem arz etmesinden dolayı Araştırma konusu içerisinde olmuştur.

Danışık Anadolu’da ve özellikle Yörükler arasında daha çok düğün Sünnet cemiyeti ve nişan gibi özel günlerle birlikte, kış aylarında bir alanda toplanmak suretiyle yapılan eğlence, tören, toplanma olarak adlandırılır. Danışık danışma demektir. Danışılan bir konu olduğu gibi bazen de toplantının genel adı danışık olup sadece saz söz ile eğlence şeklinde de işlenebilir. İlk danışıklar daha çok düğün merasimlerinde, dışarıdan düğüne gelen misafirleri karşılama ve ağırlama, bu vesileyle düğün sahibinin yükünü azaltmak için yapılan toplantı olarak görünse de aslında Danışığın birden fazla işlevi olduğu ortaya çıkmaktadır. Bursa’nın dağ bölgesi olarak adlandırılan Keles, Orhaneli, Harmancık ve Büyükorhan İlçelerinde düğünlerde, düğün sahibi tarafından evinde veya köy odasında düzenlenen yemekli ve müzikli toplantılardır. Geleneksel olarak yapılan toplantılarda düğün sahibine destek olmak, düğüne gelecek konukların ağırlanması, düğün hazırlıkları konusunda görev dağılımı yapılır. Günümüzde her Salı günü Tahtakale mahallesinde bulunan DAĞDER binasında “Danışık Gecesi” düzenlenmektedir. (1) https://www.bursa.com.tr/tr/icerik/danisik-gecesi-193/