BÜYÜKORHAN

Anadolu çok eski yıllardan bu yana yoğun yerleşmenin hakim olduğu yerler içerisindir.M.Ö. 2000 yıllarında Trakya’dan gelen BİTİNİ ler BURSA çevresine yerleşmişler ve adını BİTİNYA koymuşlardır.Daha sonraları Büyük İskender İmparatorluğunun hakimiyetine girmiş bir ara Roma, Bizans vilayeti olarak kalmıştır. 1299 yılında ise Osmanlılar tarafından feth edilmiştir.Bölgenin sınırı Adronos Çayından İzmit, İznik, Kastamonu ve Ereğliye kadar uzanmaktadır.

          Orhaneli İmp. Adriyanus’un kurduğu bir yerleşim alanıdır.Bu dönemde adırnas Mabeti ve okulu inşaa edilmiştir.Tarih kaynaklarını araştırdığımızda Büyükorhan’ın adına açık olarak rastlanmamakla birlikte Atranos isminden yola çıkılarak yorum getirmek mümkün olmuştur. Adı geçen bölge pek çok kaynaklarda önceleri İmp. Adriyanus’un sonraları ise Orhan Beyin av sahası olarak bahsedilmektedir. Orhaneli’nin açılması ile Büyükorhan çevresininde yerleşime açıldığı düşünülmektedir.

Büyükorhan ve çevre yerleşmelerinin menşei araştırıldığında yöre halkının Oğuz Boyuna bağlı Kayı Aşiretinden geldikleri görülür. Göktürk Devletinin yıkılmasından sonra Oğuz Boyuna bağlı Kayı Aşireti Orta Asyadan göç ederek Selçukluların bulunduğu ANADOLU ya gelmişlerdir. Anadoluya girdiklerinde ilk yerleşim alanı olarak BİTLİS yöresini seçmişlerdir. Selçuklu Sultanı Alaaddin Keykubat’ın yaptığı bir savaşta gösterdikleri yararlılık sebebiyle Domaniç, Bilecik Yöresi kendilerine yurt olarak gösterilmiştir. Bundaki asıl amaç Selçuklunun Bizansa karşı sınırlarını koruma isteğidir.

Bilecik ve Söğütü ikincil yerleşim birimi seçen Kayılar zamanla çevreye yayılmaya başlamışlardır. Bu ihtiyaç FETH ARZUSU ile desteklenip 1326 da Bursanın Fethine sebep olmuştur. Kayıların bazı kolları SÖĞÜT, DOMANİÇ, KÜTAHYA, TAVŞANLI üzerinden gelerek ADRANOS TEKFURLUĞU’nun hakimiyetindeki bu bölgeyi almışlardır. O dönemde tekfurluğun merkezi Kadıköy mevkiidir. O dönemden bugün Maşatlık Gavur Mezarlığı mevkii adı verilen yörede Tuğla, Desti Parçaları, Kara Mıh ve Kale kalıntıları mevcuttur.

Yörenin fethinden sonra Ortaçlar, Eskiköy, Hallar mevkilerinde bir kaç yörük obası kurulmuştur. Zamanla büyüyen ve kalabalıklaşan obalar içerisinde en önemli yeri ORTAÇLAR alacaktır. ORTAÇLAR’ın YENİÇERİ baskısı sebebiyle KİRMASTİ’nin (MUSTAFA KEMAL PAŞA) kurşunlu köyünü üçüncül yerleşim alanı olarak seçtikleri bilinmektedir. Eskiköy ve Hallar mevkilerinde kalan KARAKEÇİLİ OBALARI tarafından bu yöreye ORHAN BEY’e ithafen ORHAN-I KEBİR adı verilmiştir. Bugünkü halkın ataları olarak bu gruplar bilinmektedir.

1944 yılında Orhaneli’ye bağlı bir nahiye özellliği kazanmış, 1967’de Belde olmuştur.

Büyükorhan 29.12.1958’de yapılan ve sonraları yenilenen müracaatlar ile 04/07/1987 tarih ve 19507 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan hükümet kararı ile ilçe statüsünü kazanmıştır.

Coğrafi Konumu:

İlçemiz deniz seviyesinden 830 m. Rakımlı, Marmara’nın şirin ve ormanlarla çevrili  yeşil  bir ilçesidir.  Büyükorhan  doğusunda  Harmancık,  batısında M.Kemalpaşa,  kuzeyinde   Orhaneli, güneyinde  ise  Balıkesir  iline  bağlı Dursunbey ilçeleri ile çevrili olup, yüzölçümü 11.300 hektardır.Yörede Marmara Bölgesinin iklim özellikleri hüküm sürmekte, yazları sıcak ve kurak, kışları soğuk ve yağışlı geçer. Yazın en yüksek sıcaklık 30 – 35 °C, kışın ise ısı ortalama 4 – 6 °C’ye düşmektedir. İlçemizin  güneyinden   Aliova  Çayı  geçmektedir. Ayrıca  tarımsal  sulama amaçlı iki adet gölet bulunmaktadır. Arazi sulamasında ağırlıklı olarak yer altı su kaynaklarından istifade edilmektedir.

İdari Durum ve Nüfus:   

İlçemizde 1967 yılında kurulan Merkez Belediyesi,….. yılında kurulan Kınık Belde Belediyesi ve 1992 yılında kurulan olmak üzere 2 Belediyemiz mevcut olup, 37 köyümüz bulunmaktadır. Ayrıca ilçe merkezinde 5 mahalle, Kınık Belediyesinde 2 mahalle mevcuttur.

Kaymakamlık, İlçe Özel İdare Müdürlüğü, S.Y.D.Vakfı, , Nüfus Müdürlüğü, Mal Müdürlüğü, Tapu Sicil Müdürlüğü,Noter ve İcra Müdürlüğü Hükümet Konağı’ndadır.Milli Eğitim Müdürlüğü ve Halk Eğitim Müdürlüğü Büyükorhan Belediye’sine ait binalarda, İlçe Devlet Hastanesi, Orman İşletme Müdürlüğü, Müftülük, Ziraat Bankası, İlçe Tarım Müdürlüğü, PTT Müdürlüğü, Telekom İşletme Şefliği, Tedaş İşletme Şefliği kendilerine tahsis edilen binalarda hizmetlerini sürdürmektedirler.

Ayrıca 2010-2011 eğitim öğretim yılında açılacak olan Büyükorhan Meslek Yüksekokulu Hizmet Binası Büyükorhan Belediyesi, öğrenci yurdu ise İl Özel İdare Müdürlüğü tarafından eğitime hazırlanmak üzere tahsis edilmiştir.

TUİK 2008 YILI NÜFUS SONUÇLARI

YERLEŞİM BİRİMİ NÜFUSU
İlçe Merkezi 3423
Kınık Beldesi 1513
37 Köy 8606
GENEL TOPLAM 13542

0 views